تخت سلیمان در کجاست

تخت سلیمان یکی از بخش‌های تابعه شهرستان تکاب در استان آذربایجان غربی، شمال غرب ایران است.

مجموعه تاریخی و آثار باستانی کم نظیر تخت سلیمان واقع در جنوب شرق استان آذربایجان غربی، ۴۵ کیلومتری شمال شرق تکاب، روستای نصرت آباد است. شهرستان تکاب با سه استان زنجان، آذربایجان شرقی و استان کردستان مرز مشترک دارد. تکاب از شمال غرب به شهرستان هشترود، از غرب به شهرستان شاهین‌دژ، از شمال شرق به استان زنجان، از جنوب به شهرستان سقز، از جنوب غرب به شهرستان دیواندره، و از جنوب شرق به شهرستان بیجار می‌رسد.

تخت سلیمان با قدمت تاریخی بیش از سه هزار سال، در هر دوره‌ای با نام‌های مختلفی شناخته می‌شد. در حقیقت اینجا شهری باستانی و مقدس برای ایرانیان پیش از اسلام بوده و در دوره‌های مختلف محل زندگی اقوامی از قبیل مادها، هخامنشیان، اشکانیان، ساسانیان و مغولان بود ولی این منطقه اوج قدرت را در دوره ساسانیان تجربه کرده است.

آثار تاریخی موجود در مجموعه تخت سلیمان حاکی از آن است که قدمت این محل به دوره پارینه سنگی، عصر آهن یک، دو و سه می‌رسد و شامل نشانه‌هایی از استقرار مردم در دوره سکاها، ماناها، مادها، هخامنشیان و اشکانیان در تخت سلیمان است. بقایای دهکده‌ای مسکونی در شمال غربی دریاچه، یکی از این موارد است که طبق پژوهش‌ها به دوره هخامنشی مربوط می‌شود. نام دیگر تخت سلیمان، شیز بوده و برخی می‌گویند شیز محل تولد زرتشت است، ولی نظر مورخان در این خصوص ضد و نقیض است.

برخی دیگر بر این باورند که نام تخت سلیمان برگرفته از سلیمان نبی نیست و نام پادشاه یهودی که سلیمان نام داشت را روی آن نهاده‌اند.

برخی از مورخان می‌گویند که ساخت این مجموعه و آتشکده آن به خواست پادشاه ساسانی معروف، بهرام گور صورت گرفته و در طی گذر سال‌ها توسط پادشاهان ساسانی دیگر توسعه یافته است. اما متاسفانه در سال ۶۲۴ میلادی هنگام حمله امپراتوری روم به ایران، پایتخت ساسانی و حکومت ساسانی ویران شد و از آن زمان دیگر رونقی در آن صورت نگرفت.

بعد از اسلام، موبد موبدان این محوطه باستانی با سردار فاتح آذربایجان به توافق رسید که در ازای پرداخت مالیات، آتشکده را ویران نکند و به همین علت آتشکده مهم آذرگشنسب تا ۴۰۰ سال بعد مورد حفاظت قرار گرفت. وقتی ایلخانان مغول بر روی کار آمدند، پادشاهان ایلخانی از این محل برای پایتخت ییلاقی استفاده می‌کردند و آقاخان، در قرن هفتم هجری، ایوان شرقی، سالن شورا، و بنای هشت ضلعی را به مجموعه تخت سلیمان اضافه کرد.