فعل ماضی مضارع

فعل ماضی و مضارع در زبان فارسی

در زبان فارسی، افعال به دو دسته کلی ماضی و مضارع تقسیم می‌شوند:

1. فعل ماضی:

فعل ماضی به فعلی گفته می‌شود که به کاری در گذشته اشاره دارد. به عبارت دیگر، فعلی که بیان می‌کند کاری انجام شده و به پایان رسیده است.

نشانه‌های فعل ماضی:

«ت، ی، د، س» برای اشخاص اول، دوم و سوم مفرد و جمع

«ند» برای جمع

مثال:

رفتم (اول شخص مفرد)

رفتی (دوم شخص مفرد)

رفت (سوم شخص مفرد)

رفتیم (اول شخص جمع)

رفتید (دوم شخص جمع)

رفتند (سوم شخص جمع)

2. فعل مضارع:

فعل مضارع به فعلی گفته می‌شود که به کاری در حال انجام یا آینده اشاره دارد. به عبارت دیگر، فعلی که بیان می‌کند کاری در حال انجام است یا در آینده انجام خواهد شد.

نشانه‌های فعل مضارع:

«می» برای اشخاص اول، دوم و سوم مفرد و جمع

«ه» (در برخی موارد) برای سوم شخص مفرد و جمع

مثال:

می‌روم (اول شخص مفرد)

می‌روی (دوم شخص مفرد)

می‌رود (سوم شخص مفرد)

می‌رویم (اول شخص جمع)

می‌روید (دوم شخص جمع)

می‌روند (سوم شخص جمع)

تفاوت‌های کلیدی بین فعل ماضی و مضارع:

زمان: فعل ماضی به گذشته و فعل مضارع به حال و آینده اشاره دارد.

نشانه‌ها: فعل ماضی با نشانه‌های «ت، ی، د، س» و «ند» و فعل مضارع با نشانه «می» و «ه» (در برخی موارد) صرف می‌شود.

کاربرد: فعل ماضی برای بیان وقایع گذشته و فعل مضارع برای بیان وقایع حال و آینده استفاده می‌شود.

نکته:

در زبان فارسی، برخی از افعال را می‌توان هم به صورت ماضی و هم به صورت مضارع صرف کرد. به این نوع افعال، «فعل دو زمانه» گفته می‌شود.

مثال:

داشتن: داشتم/دارم

دانستن: دانستم/می‌دانم

شنیدن: شنیدم/می‌شنوم